OZB opnieuw fors omhoog

Om de begroting van de gemeente sluitend te krijgen wordt door het College voorgesteld de onroerende zaakbelasting per 1 januari 2021 met 11,75 procent te verhogen. Dat is opnieuw bovengemiddeld veel. Ook vorig jaar steeg het tarief fors, 16,2 procent. Gemiddeld in Nederland was dat vier procent vorig jaar en uit analyse van alle begrotingsvoorstellen voor 2021 becijfert Binnenlands Bestuur dat huizenbezitters in Nederland gemiddeld weer vier procent meer OZB gaan betalen.

11,75 procent erbij

Oorspronkelijk was vorig jaar het idee om de OZB met 20 procent te verhogen om de ambities (Wooldrik, Verbindingsweg en onderwijshuisvesting) te kunnen bekostigen. Door een amendement van de coalitiepartijen bleef de verhoging voor dit doel echter beperkt tot 12 procent. De resterende 8 procent komt er nu alsnog bij. Kennelijk dekt dat nog steeds de kosten niet, want daarbovenop komt nog eens 1,75 procent voor de eerste fase van het Wooldrik (verbouwing van het zwembad), waartoe de gemeenteraad al in 2018 had besloten. Daarnaast nog eens 2 procent inflatiecorrectie. Totaal dus 11,75 procent verhoging, bovenop het vorig jaar verhoogde tarief.

De gemeente koppelt ter verklaring de verhogingen meestal aan een specifiek doel. Zo werd er een aantal jaren achter elkaar 2 procent aan het tarief toegevoegd voor de Verbindingsweg. Maar strikt genomen bestaat die koppeling niet. De OZB-inkomsten worden toegevoegd aan de algemene middelen.

Afval en riool

Anders is dat bij de afvalstoffenheffing en de rioolheffing, twee andere belangrijke posten die deel uitmaken van de totale woonlasten. Dit zijn doelbelastingen. Heffingen mogen niet ten goede komen aan andere kostenposten en omgekeerd kunnen tekorten alleen opgevangen worden door verhoging van de afvalstoffen- en rioolheffing. Of deze heffingen voor Bornse burgers in 2021 omhoog gaan is nog onbekend. Er wordt volgens wethouder Arno Spekschoor ‘nog volop aan gerekend’.

Hoe staat Borne ervoor?

Veel gemeenten zitten in de problemen. Met name kleine tot middelgrote gemeenten. Over het algemeen wordt de reden hiervoor gevonden in de uit de hand lopende kosten van het sociaal domein. Doet Borne het in financiële zin beter of slechter?

Het Ministerie van Binnenlandse Zaken hanteert vijf toetsingscriteria: netto schuldquote, solvabiliteit, grondexploitatie, belastingcapaciteit en structurele exploitatieruimte. De cijfers op deze kengetallen zijn in 2019 vergeleken met die van andere gemeenten met 20.000 tot 50.000 inwoners. Op alle parameters scoort Borne slechter dan gemiddeld.

Bovenstaande zijn gegevens uit 2019. Naar verwachting zal het beeld over 2020 niet veel rooskleuriger zijn. De resultaten gaan sinds 2016 flink naar beneden. Over 2020 zal het tekort waarschijnlijk richting de 9,3 miljoen gaan.

Er wordt vanuit de gemeenten veel druk uitgeoefend op het Rijk om de inkomsten uit het Gemeentefonds te verhogen, zodat gemeenten meer armslag krijgen. Vooralsnog zit daar niet al te veel beweging in, hoewel de roep steeds luider wordt. Lokaal blijft er weinig anders over dan de OZB te verhogen en/of flink te snijden in de uitgaven.

Op 10 november is de begrotingsbehandeling in de gemeenteraad. (BOP)

Voor de grafieken van BZK in groter formaat, klik HIER (PDF)