‘Dit doet heel, heel goed!’

“Het is mooi en verdrietig tegelijk. Pijnlijk, omdat alles wat wij als Afrikanen hebben meegemaakt naar boven komt, maar ook mooi om te zien dat veel blanke mensen meedoen. Dat doet heel, heel goed!”, reageert de Bornse Odilia Wentzel op de wereldwijde demonstraties tegen racisme en politiegeweld. Aanleiding daarvoor is de dood van de Afro-Amerikaanse George Floyd, die in de Amerikaanse stad Minneapolis om het leven kwam doordat een agent minutenlang een knie in zijn nek geduwd hield. De gebeurtenis riep in de Verenigde Staten, maar ook daarbuiten, veel afschuw op.

Symbolisch voor racisme

Er zijn in de Verenigde Staten meer voorbeelden van buitensporig geweld van politie tegen zwarte arrestanten, niet zelden met oproer en demonstraties tot gevolg. De impact van Floyd gaat verder. Overal in de wereld vinden protesten plaats en wordt ‘black lives matter’ gescandeerd. Odilia: “Die knie in de nek is een symbool van onderdrukking, vooral door de manier waarop het gebeurde. Hier zeggen ze dat je een kind niet mag slaan, omdat het zich niet kan verdedigen. Maar daar was iemand totaal machteloos en toch kun je er blijkbaar alles mee doen. Het gedrag van de politie in Amerika is anders dan hier. In Nederland ben ik nooit bang geweest voor politieagenten, maar racisme bestaat hier ook. Misschien meer onder de oppervlakte, maar het zit wel heel diep.”

Vanuit Kenia naar Borne

De nu 48-jarige Odilia kwam in 2005 vanuit Kenia naar Nederland. De liefde bracht haar naar Borne. “In Kenia heb ik nooit racisme meegemaakt. In Nederland werd ik voor het eerst geconfronteerd met mijn huidskleur. Daar behoorde ik bij de elite, maar hier mocht ik ineens niet meedoen. In eerste instantie was ik in shock. Later ben ik er veel over gaan lezen, leerde de taal en vond mijn draai.” Odilia heeft een eigen bedrijf en geeft onder andere Afrikaanse kookworkshops in het Kulturhus, maar ook masterclasses en lessen over de Afrikaanse cultuur. “Voor mij valt het mee. Ik ben onafhankelijk en heb veel witte vrienden. Maar ik ken ook veel hoogopgeleide Kenianen die het maar niet lukt om een baan te vinden vanwege hun huidskleur en daar heel veel problemen mee hebben. Dat is bijna verlammend.”

Odilia wordt niet dagelijks geconfronteerd met discriminatie. “Voor mensen die mij kennen ben ik gewoon Odilia, maar soms gebeurt er wat en dan denk ik weer ‘oh ja’.” Ze vertelt van een keer dat ze een internetbestelling retourneerde en na negen keer bellen nog haar geld niet had teruggekregen. “Een vriend belde toen één keer en direct werd het geld overgemaakt!” Het is een voorbeeld van een toch regelmatige confrontatie met racisme.

Zwarte Piet

Ze werd ook als Zwarte Piet nageroepen en vervolgens hard uitgelachen. “Weet je, dat Sinterklaas en Zwarte Piet is een heel mooi concept, met die cadeautjes en zo. Maar dat belachelijk maken is helemaal niet mooi."

Nederland is inmiddels ‘thuis’ voor Odilia. “Je kunt niet meer maar één identiteit hebben, nu we allemaal reizen en de wereld kleiner is geworden. Ik hou ook van stamppot, hoor!” Op de vraag of ze ooit spijt heeft gehad van haar verhuizing naar Nederland, moet ze even nadenken. “Ik was volwassen toen en maakte de keuze. Maar soms kijk ik naar mijn kinderen en dan vraag ik me af of ik een fout heb gemaakt. Hebben mijn jongens hier wel een toekomst?”

Geen activist

Hoewel de huidige beweging haar hoopvol stemt is Odilia niet zelf gaan demonstreren. “Nee, ik ben niet zo’n activist. Ik maak liever een plan om iets aan racisme te doen.” Voor haar ligt de oplossing in de dialoog. “Elkaar leren kennen, empathie krijgen, gezellig kletsen en het probleem bespreekbaar maken. Vooral ook op scholen.” Geen demonstraties op het Dorsetplein. “Nee hoor! Gewoon een gezellige avond in het Kulturhus of zo.” Het zal niet direct tot grote aardverschuivingen leiden. “Het is een hele lange weg.” (AJ/BM)