Kant tentoonstelling in Bussemakerhuis

Hoe bijzonder ´kant´ is, weten maar weinig mensen. In Twente gebruikte men kant in bijvoorbeeld de knipmutsen, die nog hier en daar als een kostbaar voorwerp bewaard worden. Ook als versiering op kleding werd kant gebruikt.

In de tentoonstelling bij het Zoutmuseum in Delden en het Bussemakerhuis in Borne worden van 1 augustus tot en met 16 september kostbare stukken oude kant en objecten gemaakt in nieuw kant tentoongesteld. Maar er is meer te zien: jonge kunstenaars laten een interpretatie van kant zien in acrylschilderijen en in foto´s. Ook is er kant uit diverse landen te bewonderen net als kant aan doopjurkjes.

Aanleiding tentoonstelling

Van 6 augustus tot en met 11 augustus vindt in Zaandam een internationaal congres OIDFA voor kantklossters plaats. Er zijn dan tentoonstellingen, workshops en lezingen, meestal voor professionals op dit gebied.

In 2014 is Liesbeth Hassink benaderd door de Hengelose Kantkloskring ’t Kaantklöske om ter gelegenheid van hun 30-jarig bestaan een tentoonstelling te organiseren. Ook de landelijke ontwerpgroep Kanteon werkt mee. Er is samenwerking gezocht met het Zoutmuseum in Delden en het resultaat is de dubbeltentoonstelling ‘Van alle kanten.’ Ook landelijk is belangstelling voor deze tentoonstelling.

Kant als product

Kant is een relatief jong product, relatief omdat het pas in de 15e eeuw lijkt te zijn ontstaan. De eerste ‘kantproducten’ zijn ontstaan uit het versierende knopen van rafels aan mannenkleding. Het was meer een soort macramé aan de mouwen. Later is men gaan werken met draden om versieringen te maken. Kantklossen was geboren. Het oudste stuk ‘kant’ is gevonden op een schilderij uit de 15e eeuw.

Linnen is het eerst gebruikt om kant te vervaardigen. Linnen wordt gemaakt van vlas maar niet iedere grondsoort is geschikt voor de draden die bij kantklossen gebruikt worden. In Vlaanderen is al eeuwen lang een bloeiende kantindustrie want op hun grondsoort kan het vlas verbouwd worden dat de fijnste draden geeft. Het Twentse vlas is erg geschikt voor de wat grovere linnen garens.

Maar kantklossen kan men met allerlei soorten draden, zelfs koperdraden. Linnen, zijde en katoen zijn toch wel de voornaamste garens.

Kantkloskring ’t Kaantklöske en ontwerpgroep Kanteon

Corry Hofstee is de voorzitster van Kanteon. De ontwerpgroep ontwerpt zelf de motieven voor het kantklossen. Dat resulteert dan in vrije opdrachten waarin altijd iets centraal staat. Dat kan een klok zijn of een stukje parelmoer. Die voorwerpen moeten dan in het ontwerp terugkomen. Zo zie je dan in het Bussemakerhuis klokken hangen die versierd zijn met kant. Of sieraden waarin parelmoer is verwerkt. Ook een hoed van kantklos is te bewonderen. Zelfs een driedimensionaal schilderij waarin verschillende technieken zijn verwerkt, hangt te pronk. Dit zijn producten van leden ’t Kaantklöske.

Antiek kant en machinaal kant

In het verleden is kant veelal met de hand vervaardigd op kantkloskussens. Uit diverse landen zijn die kantkloskussens (foto hoger in tekst) ook tentoongesteld. In het Bussemakerhuis is een zijden band te zien dat voor het Koninklijk Huis is vervaardigd. Ook een prachtig gehaakte band uit Ierland ligt er. Het is zo fijn gehaakt dat het meer op geklost kant lijkt.

In een vitrine (foto rechts) ligt machinaal geweven kant naast een hand geklost stuk kant. Het enige verschil zit vaak in een kleine onregelmatigheid in het hand gekloste werk. Het machinaal gemaakte kant is overal hetzelfde.

Werk van jonge kunstenaars

De zussen Emma en Sophie Bijkerk laten in hun werk een interpretatie zien van kant. Emma is afgestudeerd aan de Fine Art Painting Academie in Rotterdam. Zij toont in acrylschilderijen hoe kant op doek eruit kan zien.

Sophie Bijkerk zoekt het in fotografie. Zij is afgestudeerd aan Minerva te Groningen. In haar foto’s zoekt ze naar de diepte in kantkloswerk.

Kelder

Kant is ook wel gebruikt in heel gewone voorwerpen als kleedjes voor op de tafel in vroegere jaren. In de kelder van het Bussemakerhuis is daar een kleine selectie te zien.

De tentoonstelling ‘Van alle kanten’ laat een afwisselend beeld zien van zowel antiek kant als modern kant. (AM)