Leendert Vriel Hengelo/Borne: al 35 jaar bij mensen thuis
...column door Cis Govers, Leendert Vriel Hengelo, Borne e.o.
20 september 2023 - Al meer dan 35 jaar komen de vrijwilligers van Leendert Vriel Hengelo/Borne e.o. bij ernstig zieken thuis. Meestal brengen ze er de nacht door om een wakend oogje op de patiënt te houden, zodat de huisgenoten hun welverdiende rust nemen. Maar ze kunnen ook overdag een paar uurtjes aanwezig zijn. Dan kunnen de naasten even iets voor zichzelf doen, wat boodschappen halen of een lang uitgesteld bezoek afleggen.
Het zijn bescheiden mensen, ze lopen niet te koop met hun liefdewerk. De reacties die ze krijgen zijn ontroerend: ‘Ik heb eindelijk weer eens goed geslapen, omdat ik wist dat er iemand bij mijn man was’, of ‘Wat een uitkomst, de mevrouw die er vannacht was, wist precies wat ze moest doen’, of ‘Er viel een last van mijn schouders, ik merkte dat ik er niet alleen voor stond’.
Honderden keren gaan vrijwilligers bij nacht en ontij door weer en wind om te waken bij mensen die niet lang meer te leven hebben. Ze zijn er gewoon voor hun zieke medemens. En ze doen dit met liefde.
Deze week zetten we die vrijwilligers in het zonnetje en staan we stil bij de velen die ze hebben mogen verzorgen in die laatste levensfase. De wakers van Leendert Vriel worden gemotiveerd door de reacties van de naasten. Die waardering is onbetaalbaar.
Cis Govers
Het verhaal van Erica
...column door Cis Govers, Leendert Vriel Hengelo, Borne e.o.
24 augustus 2023 - Mijn man was erg ziek: beenmergkanker. We wisten allebei dat hij niet meer beter zou worden. Gelukkig hadden we hulp van de thuiszorg. Op een dag ging onze vaste hulp niet meteen naar de volgende cliënt, maar pakte ze een stoel bij de woonkamertafel. Ik dacht ze is waarschijnlijk moe en wil even zitten. Maar dat was niet het geval. Ze keek me aan en zei: "Je ziet er moe uit, hoe gaat het met je? Kun je je man af en toe alleen laten als er iemand op hem past?"
Die vraag verraste me, als ik ergens naar toe moest vroeg ik meestal een van de dochters om bij hun vader te zijn. Maar liefst zo weinig mogelijk, want zij moesten zich ook vrij maken van werk en kinderen en zo. Het was waar dat ik me zorgen maakte om praktische zaken: moet er een hoog-laagbed komen, of een rolstoel en hoe komen we de nachten door? Ik antwoordde: "Ja, donderdag moet ik naar de fysiotherapeut, dan komt mijn oudste dochter, ze heeft een paar uur vrij genomen van haar werk. Ik wil mijn buren niet met mijn zorgen belasten. Maar hoezo?"
Ze vroeg: "Wordt het niet tijd dat je hulp krijgt van Leendert Vriel?" Die naam kende ik niet. Nee, wie is dat? "Dat is een vrijwilligersorganisatie die oppast of waakt bij mensen die heel erg ziek zijn en waarschijnlijk niet meer beter worden. Zo kunnen partners, huisgenoten of anderen die dagelijks zorgen even afstand nemen en ontlast worden. Zoals in jouw geval een bezoek aan de fysiotherapeut." Het klonk me vreemd in de oren dat mensen dat zo maar voor niets doen. "Probeer het eens, hier heb je meer informatie."
Een half uur voor de afgesproken tijd belde een kleine grijze vrouw aan. "We hadden toch later afgesproken?""‘Ja, ik ben wat vroeger gekomen zodat ik kennis kan maken met u en uw man", was haar antwoord. "Zou ik dan ook even heel snel bij AH langs kunnen gaan?" "Mevrouw, u gaat heel rustig in de supermarkt rondkijken, we hebben geen haast. Neem er de tijd voor." Het optreden van deze dame en het gevoel wat ze me gaf hebben indruk op me gemaakt.
Een paar maanden na zijn overlijden heb ik me aangemeld als vrijwilliger bij Leendert Vriel. En, hoe het verdriet me soms raakt, het is fijn om er voor anderen te mogen zijn.
Cis Govers
'TIJDENS EEN WAAK GEBRUIKEN WE EEN COMMUNICATIESCHRIFTJE OM DE FAMILIELEDEN TE INFORMEREN'
Verslag van een nacht
...column door Cis Govers, Leendert Vriel Hengelo, Borne e.o.
'Voor Gonnie en Ellen,
Vanmorgen, om een uur of drie, kwam jullie moeder plotseling langs schuiven met een rollator. Ze stak haar hand op. We hebben even kennis gemaakt. Daarna ging ze rustig naar bed. Je vader is onrustig. Het lijkt of hij zijn handen niet kwijt kan. Zijn hoofd gaat van de ene naar de andere kant. Helaas kan ik weinig voor hem doen. Echte communicatie is niet meer mogelijk, ik zie dat hij het moeilijk heeft. Ik pak zijn hand, dat geeft hem even rust.
Om een uur of zes komt jullie moeder bij me zitten in haar kleurige ochtendjas. Ze is nu klaarwakker. Begint te vertellen. Over je vader als lasser, een beroep waarin hij uitblonk en eervolle vermeldingen heeft gekregen. Over de oorlog, waarin hij zijn zusje verloor en hoe dat hem raakte. Over hoe ze hoe ze elkaar hadden ontmoet, zomaar, liefde op het eerste gezicht.
Ik maak een kopje thee voor ons. Hoewel jullie vader zijn ogen dicht heeft, denk ik dat hij instemmend naar ons kijkt en op zijn manier meeluistert, aanwezig is. Jullie moeder is rustig, van verwarring of zo is geen sprake. Ik heb het gevoel dat ze het fijn vindt om haar verhaal te vertellen.
Ik bewonder hoe jullie voor je ouders zorgen. Je moeder, die zo af en toe in paniek raakt of de weg kwijt is. Je vader die zo ziek is. Er is zo weinig wat jullie voor hem kunnen doen om zijn lijden te verlichten. Ja, laten zien dat je om hem geeft, dat je er bent. Ook al voelt het onmachtig, dat je zijn pijn en de zorg om je moeder niet kunt wegnemen, ik heb gezien hoe goed jullie het doen. Ik hoop dat jullie later mooie herinneringen aan deze tijd hebben.
Sterkte en groet je moeder van me'
Cis Govers
Wie was Leendert Vriel?
...column door Cis Govers, Leendert Vriel Hengelo, Borne e.o.
19 juni 2023 - Leendert Vriel is de fictieve naam van een jonge man die ernstig ziek was en wist dat hij niet beter zou worden. Zijn wens was thuis sterven. Dat was in die tijd, zo’n veertig jaar geleden, niet erg gebruikelijk. Als je erg ziek was ging je naar het ziekenhuis en dat is de plek waar je kwam te overlijden.
Zijn vrouw, een verpleegkundige, probeerde hem met behulp van collega’s, familie en vrienden thuis te verzorgen. De ervaringen aan het sterfbed waren zo positief, dat zijn vrouw deze vorm van zorg voor meer terminale mensen wilde organiseren. Dat werd de Stichting Leendert Vriel.
Goed opgeleide vrijwilligers waken aan het ziekbed en doen de dagelijkse verzorging, eventueel in samenwerking en in overleg met de thuiszorg. Ze kunnen de nachtzorg van de familie overnemen. Ook overdag kunnen ze bij de zieke blijven, zodat de naasten even iets anders kunnen doen. Dit vrijwilligerswerk is kosteloos, maar wordt door betrokkenen heel erg gewaardeerd. Het motto van deze vorm van zorg is ‘er zijn’. En dat geldt zowel voor zieke zelf als voor de naasten.
Heeft u zelf hulp nodig, of wilt u die vrijwilliger worden? Neem dan contact op met de coördinator van Leendert Vriel Hengelo, Borne e.o., telefoon (074) 243 0598 of 06 3435 8100.
Cis Govers
Waarom?
...column door Cis Govers, Leendert Vriel Hengelo, Borne e.o.
18 mei 2023 - Vandaag hebben we twee nieuwe vrijwilligers in onze groep van Leendert Vriel. Ze hebben inmiddels de beginnerscursus afgerond en zijn klaar om ingezet te worden. Ze stellen zich aan ons voor.
Ellie vertelt dat ze jaren in de kinderopvang heeft gewerkt en nu met pensioen is. Maar ze voelde dat ze iets miste, namelijk het contact met mensen. Ze heeft gezocht naar vrijwilligerswerk waarin mensen centraal staan, maar niet gebonden is aan vaste tijden, zodat ze af en toe een dagje op stap kan gaan. Zonder dat de roosters in de war raken. Ze heeft verschillende mogelijkheden onderzocht en kwam uiteindelijk bij Leendert Vriel uit. Het lijkt haar heel spannend om voor het eerst ingezet te worden, een beetje eng, maar ze kijkt er ook er ook naar uit. Ze heeft het gevoel dat ze er klaar voor is.
Dan is Kees aan de beurt. Een paar maanden geleden heeft hij afscheid moeten nemen van zijn vrouw. "Een heel droeve periode", zo vertelt hij. Vanuit zijn werk had hij zorgverlof gekregen. Samen met zijn kinderen en de thuiszorg heeft hij tot het eind voor zijn vrouw kunnen zorgen. Als hij erop terugkijkt is hij trots op wat ze hebben gedaan. Ook omdat het voor zijn vrouw zo belangrijk was om tijdens haar ziekte thuis te kunnen blijven. Hij zegt: "Het heeft ons leven verrijkt en hoewel er soms moeilijke momenten waren, zijn we ook dichter bij elkaar gekomen. Ik zou willen dat iedereen zo mag sterven. Daarom heb ik me aangemeld. Ik werk nu nog drie dagen in de week, over een paar jaar ga ik met pensioen. Tot die tijd kan ik op bepaalde nachten waken. Maar dat overleg ik wel met de coördinator."
Cis Govers
Wat zijn dat voor mensen?
...column door Cis Govers, Leendert Vriel Hengelo, Borne e.o.
23 april 2023 - Wat zijn dat voor mensen die ‘s avonds tegen elf uur bij vreemden aanbellen? Niet voor een collecte, niet om een verzekering te verkopen en ook niet om iemand over te halen een ander geloof te omarmen. Waarom worden ze dan vriendelijk binnen gehaald bij wildvreemden?
Het zijn vrijwilligers van Leendert Vriel. Mannen en vrouwen, opgeleid om bij zieken te waken die in de laatste fase van hun leven niet alleen kunnen zijn. Deze mensen brengen de nacht bij de patiënt door, zodat de naasten ongestoord kunnen slapen. Ze verzorgen de zieke als dat nodig is, geven wat te drinken, helpen met toiletbezoek, schudden het kussen op of trekken de lakens recht. In een onrustige nacht kunnen ze een praatje maken, kalmeren of een hand vasthouden. Het zijn kleine gebaren die op zulke momenten zo belangrijk en troostvol kunnen zijn. De vrijwilligers kunnen zich inleven in het verdriet van de familie die binnenkort afscheid moeten nemen van hun dierbare.
De vrijwilligers van Leendert Vriel zijn er voor zowel de zieke als de naasten. Wat zij doen is eenvoudig gezegd ‘er zijn’, niets meer of minder. Het lijkt niet veel, maar het is voor alle betrokkenen heel belangrijk en die weten dat ook te waarderen. De komende tijd zal ik hierover meer vertellen.
Cis Govers
