Sfeervol nieuw urnenveld

De gemeentelijke begraafplaats aan de Von Bönninghausenstraat kent een groot aantal bijzondere en indrukwekkende gedeelten. De oude, soms scheve, graven in het vroegere Nederlands Hervormde deel omringd door majestueuze bomen die het zonlicht gedoseerd en sfeervol toelaten. Het monumentale poortgebouw, de klokkenstoel, het monument voor het ongedoopte kind en de Calvarieberg in het voormalige Katholieke deel. Allemaal plekken waar je de historie, de geest van de overledenen, maar ook de schoonheid voelt.

Verder verwijderd van de ingang werd de sfeer toch wat minder. De graven zijn nieuwer en de bomen minder indrukwekkend. Door de bouw van het prachtige nieuwe urnenveld is daar nu echter verandering in gekomen. De recentelijk aangelegde urnenheuvels waren gesitueerd in een wat rommelig aandoend hoekje van het kerkhof, maar wijzen nu, als poortwachters, de weg naar een zonder meer zeer bijzonder urnenveld dat eigenlijk de hele begraafplaats opnieuw in balans brengt.

Tulpen

Wat direct opvalt zijn de tulpen, keramische urnmonumenten die plaats bieden aan twee of drie asbijzettingen. Ze zijn allemaal handgemaakt en verschillend van kleur. ‘Omdat ook ieder mens en dus iedere overledene verschillend is’, zo is de gedachte er achter.

Liesbeth de Reiger en Cor Slooff van CeKaBe Keramiek vervaardigen al jaren urnmonumenten voor crematoria en begraafplaatsen in Nederland en België. “De vorm van de tulp is op een gegeven moment ontstaan. Iedereen herkent het en het staat bijzonder mooi.” Het project op de begraafplaats in Borne is ook voor beide kunstenaars een bijzondere geweest. “Het totaal met de muren en de beplanting is uniek. Hier is heel goed over nagedacht.”

Ronde vormen

Landschapsarchitecte Irma ter Kiefte tekende het ontwerp, na overleg met gemeente en in samenspraak met de Bornse begrafenisverenigingen. “De ronde vormen symboliseren de circle of life”, legt ze uit.

“De muren zijn zo geplaatst dat er een verborgen urnentuin ontstaat.” In de door Aannemersbedrijf Braakhuis uit Zenderen gemetselde muren, die van robuuste Twentse steen zijn opgetrokken, zijn nissen van diverse afmetingen gemaakt. Het idee dat niet iedereen hetzelfde is of op dezelfde manier wil worden herdacht is ook hier doorgevoerd.

Heel bijzonder is verder de ‘waterurn’. De as van de overledene kan in een grote bol geplaatst worden en verdwijnt langzaam met het water de aarde in. Er achter is op een stalen impressie van een muur een gedenkplaat voor de overledene te bevestigen.

De bestaande bomen zijn naadloos in het ontwerp geïntegreerd en het geheel geeft een natuurlijke, rustige en serene uitstraling. Door het nieuwe urnenveld kent de begraafplaats nu in totaal zeven verschillende manieren om as bij te zetten. Het nieuwe urnenveld is, ook voor wie er geen dierbare heeft te herdenken, de moeite waard om eens rustig te gaan bewonderen. (AJ)

(Op de foto boven vanaf links: Ben Demmer en Rien Harmsen van de gemeente Borne, Liesbeth de Reiger en Cor Slooff van CeKaBe, landschapsarchitecte Irma te Kiefte en Theo Vlaskamp van Twente Milieu.)