Herbouw historische boerderij Erve Wildyck

Het zal niemand zijn ontgaan dat er momenteel bij de rotonde Bonte Koe nieuwbouw plaatsvindt. Wat velen niet weten is dat het hier om een heel bijzonder project gaat. Het nieuwbouwproject is namelijk een exacte kopie van de boerderij die hier oorspronkelijk heeft gestaan, Wildiek heette, dateert uit de achttiende eeuw en bewoond werd door meerdere generaties van de familie Schwering. Het zijn bouwbedrijf Droste en de heer Schwering die momenteel samen de kopie aan het bouwen zijn.

De boerderij heeft altijd deel uitgemaakt van de kern van Borne. Als je goed naar de bomenrij vanaf de klopjeswoningen kijkt, zie je dat de weg over de nu bestaande rondweg heen rechtstreeks naar de boerderij liep. Toen in de jaren na de oorlog die weg werd aangelegd kwam de boerderij ineens los van het dorp te staan.

Oorspronkelijke tekeningen

Om de kopie zo goed mogelijk te laten lijken heeft de architect de beschikking gehad over de oorspronkelijke tekeningen. In de lange periode dat de boerderij er heeft gestaan hebben er vele verbouwingen plaats gevonden. Niet allemaal even mooi, dus waar dat kan komt de nieuwbouwweer zo dicht mogelijk bij het origineel. Een goed voorbeeld daarvan is dat er in het woongedeelte van de oude boerderij op een gegeven moment een groot raam is geplaatst in plaats van de twee kleine ramen die er zaten. Nu komen die twee kleinere ramen weer terug. Ook de monumentencommissie heeft er op aangedrongen om zoveel mogelijk de originele details weer terug te brengen.

De bedoeling was om de originele gebinten uit de gesloopte boerderij die rechts van de nieuwbouw stond opnieuw te gebruiken. Die waren jammer genoeg door de tand des tijds en ongedierte dermate verzwakt dat dat niet ging. Bovendien voldoet de nieuwbouw aan de eisen van deze tijd en zijn de oorspronkelijk houten vloeren nu van beton en dus zwaarder… Overigens moest het ontwerp natuurlijk aan de huidige eisen van bouwen voldoen. Dus zaken als betonnen vloeren en isolatie zijn nu conform die eisen geconstrueerd. De oude gebinten zijn daarom nauwkeurig nagemaakt van eikenhout en met de originele verbindingen als pen/gat gemonteerd.

Geschiedenis

In vroeger tijden waren alle boerderijen een gemengd bedrijf. Akkerbouw en veeteelt naast elkaar dus. De gewassen konden deels gebruikt worden als veevoer en de mest kon worden gebruikt om het land vruchtbaarder te maken. De akkerbouw vond plaats op de hogere delen, de essen, en het vee liep in de zomer rond op de lagere gedeelten wanneer die droog waren.

De boerderij waar het hier over gaat had echter nog een functie. Dat is te zien aan de breedte van het achterste deel van de boerderij, dat oorspronkelijk de stal was. Er is niet een boerderij waarvan de stal zo breed is. Op deze boerderij moesten de boeren namelijk ook betalen aan het bisdom. Die betaling vond vaak ook met producten plaats en die moesten dan hier opgeslagen worden. Ook vond er rondom de boerderij veel handel plaats en de handelaren brachten vaak de nacht door in de bijbehorende herberg met de naam De Bonte Koe.

Nieuwe bestemming

Aan de nieuwbouw is goed het onderscheid tussen het woongedeelte en de stal te zien. Tussen die twee gedeeltes zit een ruimte die nog gedicht gaat worden met glas. Helemaal in het begin was de boerderij nog een ‘los hoes’. Later is er een muur geplaatst tussen het woongedeelte en de stal. De genoemde ruimte tussen de twee gedeeltes benadrukt dat.

De oplevering wordt rond volgend jaar mei verwacht en dan zal deze nieuwe oude boerderij in gebruik worden genomen als bedrijfspand. (HvR)