‘Als het spaak loopt, dan krijgen we echt onrust’

Er zijn drie nieuwe onderzoeklocaties voor tijdelijke woningen aangewezen. Dat roept, net als de vorige keer, veel emotie op bij omwonenden. Wijk- en dorpsraden werden bijgepraat en vorige week konden alle inwoners in het gemeentehuis hun bezwaren kwijt. Dat was af en toe heftig. Wethouder Martin Velten: “Als wethouder ben je wel wat gewend, maar in alle eerlijkheid kwam het best hard binnen. Er werd van alles geroepen en ook naderhand waren er mensen die hun persoonlijke verhaal vertelden en domweg bang zijn voor wat er in hun woonomgeving gaat gebeuren. Dat maakte misschien nog wel de meeste indruk.”
 

Statushouders en andere spoedzoekers

Een deel van de ‘spoedzoekers’, waarvoor de flexwoningen bedoeld zijn betreft statushouders. “Mensen hebben daar een beeld bij en denken aan de taferelen in Ter Apel, waar het vooral de asielzoekers uit veilige landen zijn die de overlast veroorzaken. Dat is echt iets anders dan de statushouders die op de vlucht zijn voor oorlog in hun land. Die willen alleen maar een nieuw en veilig bestaan opbouwen, in goede harmonie met de buurt.”
 

Tijdelijke afschaling taakstelling

Alle gemeenten hebben een verplichting om statushouders te huisvesten. Vanwege gebrek aan woningen bezetten zij een plek in de asielzoekerscentra, waardoor de opvang van nieuwe asielzoekers spaak loopt. De taakstelling voor gemeenten loopt op. In Borne van 17 personen in 2021 naar 67 in 2023. Voor de eerste helft van 2024 is de taakstelling afgeschaald, vanwege de achterstanden bij de IND. “Als de IND de zaken weer op orde krijgt, dan is de verwachting dat de taakstelling weer oploopt. De afschaling is van korte duur.”
 

‘Kind van de rekening’

De wethouder benadrukt dat de tijdelijke woningen niet uitsluitend bedoeld zijn voor statushouders. “Dat is maar een deel van de spoedzoekers. Jongeren vinden moeilijk een woning en blijven nu noodgedwongen thuis wonen, met als gevolg dat hun toekomstplannen worden uitgesteld. Letterlijk en figuurlijk ontstaat er een ‘verloren generatie’. Daarnaast wil je dat bij echtscheidingen de kinderen in hun vertrouwde omgeving kunnen blijven. Nu is dat bijna niet mogelijk in Borne en moet noodgedwongen worden uitgeweken naar Hengelo, als daar al een huurwoning beschikbaar is. Dit soort doelgroepen worden het kind van de rekening als we niet snel meer sociale huurwoningen bouwen. Huisvesting van statushouders is niet het grootste probleem, maar het komt er wel bij. Hen huisvesten is voor ons een verplichting. Dat geldt niet voor de andere doelgroepen. Als het straks echt spaak loopt, dan voorspel ik pas echt onrust!”

Versnellen

Veel andere opties dan flexwoningen neerzetten zijn er niet in Borne. Projectleider Moniek Bazen: “We proberen op allerlei manieren te versnellen. Iedere woning is er één. We kijken echt naar waar iets mogelijk is.” Zo zijn er woningbouwplannen op het Jonge Poerink terrein, bij De Veste en wordt ook in de nieuwe deelwijken van de Bornsche Maten extra ingezet op sociale huurwoningen. Ook is er een positieve grondhouding voor plannen om woningen te splitsen of zorgwoningen te plaatsen voor mantelzorg. “Het probleem in Borne is dat er weinig leegstaand vastgoed is.” Velten: “We zijn hier aangewezen op tijdelijke woningen om de onbalans snel op te lossen.”

‘Pijn verdelen’

Landelijk wil men dat 30 procent van de woningvoorraad sociale huur wordt. “In Borne zitten we redelijk goed met 23 procent.” In de steden is het percentage vaak veel hoger. Alle gemeenten zouden hun steentje moeten bijdragen. Binnen Borne geldt hetzelfde adagium. “We moeten de pijn eerlijk verdelen. Ook in de kerkdorpen, waar naar verhouding weinig sociale huurwoningen zijn.”
 

Gemakkelijk zal het niet zijn en de flexwoningen staan er ook nog niet van vandaag op morgen. Moniek Bazen: “Voor nu gaat het om onderzoeklocaties. We gaan in een vervolgfase kijken of het daar kan, hoeveel woningen mogelijk zijn, wat het financiële plaatje is en kijken naar de inpassing met een klankbordgroep uit de buurt. Pas daarna komt er eventueel een onherroepelijke omgevingsvergunning. Dat hele proces duurt zeker een half jaar.”
 

Maar de eerste stap die genomen moet worden is goedkeuring van de gemeenteraad om verder te gaan met deze drie locaties. De verwachting is dat er veel bezwaren uit de omgeving te horen zullen zijn tijdens het Politiek Beraad op 21 november. Martin Velten: “Ik hoop op wijsheid van de gemeenteraad. We moeten echt wat en meer locaties zullen volgen om het woningtekort te kunnen aanpakken.” (AJ)