Bornse Cripple Creek Club: rebels en tegendraads

Drie jaar geleden ontving Hans Nijhof blauw gestencilde fanclub blaadjes: de Cripple Creek Club uit Borne. Interessant historisch materiaal voor de auteur van Boorn en Boerschop, een magazine van de Heemkundevereniging. De Club zette Borne, in de jaren zestig van de vorige eeuw, op z’n kop. Als muziek- en geschiedenisliefhebber dook Nijhof in het verleden van deze bijzondere club die toonaangevende muzikanten naar Borne wist te lokken. Een gesprek met twee van de negen rebelse jongeren uit die tijd neemt ons terug naar die periode. Met parallellen tussen de behoeftes van jongeren uit de tijd van toen en nu; met beat, je los maken van conventies en de roep om ‘vrijheid’ en uitgaan.

Van mis naar discobal

Twee van de negen oprichters zijn Jan Immerman (links) en Rinus Buijvoets. Vijfenvijftig jaar geleden, toen de groep jongeren tussen de 16 en 21 jaar was, ‘hingen’ de negen teenagers iedere zondag na de mis op het plein van de Stephanuskerk. Als ‘hangjongeren’ te chillen en vooral balen dat er niets te doen was in Borne. Ook al in die tijd trok de jeugd voor vertier naar Hengelo. Nu, jaren later, trekken jongeren nog steeds noodgedwongen naar de noabersteden in de regio. De jonge mannen leefden in 1965 in de tijdgeest van ’The Beat’.

Een idee werd geboren: het organiseren van een discobal in Borne. De voorzitter van de groep, Willy Morsink, gaf het de naam: Cripple Creek Club. Naar de gelijknamige muziek ‘Going down to Cripple Creek’ van John Carson. Een muziekstijl van bluegrass die verwant is met folk en country en waar de banjo overheersend is. De Cripple Creek is een riviertje, in Colorado, die zijn eigen weg zoekt. Een betekenis die precies paste bij de tijdgeest en behoeftes van de jongeren. Nu een halve eeuw later geldt dat ook nog voor de jeugd.

De jongeren pakten het als een start-up professioneel aan. Flyers werden gestencild bij de Volkshogeschool in Het Witte Huis, waar nu Aveleijn is gevestigd. Een promotie-praalwagen werd in de garage van Ter Haar, oprichter van OAD, opgetuigd. Op Koninginnedag reed de groep rond om volop reclame te maken voor de nieuwe Cripple Creek Club. In 1966 streek de Club neer bij de huidige De Ster. Ooit een groot etablissement voor bruiloften en partijen. De jongens hadden voor ogen om éénmaal per veertien dagen flink los te gaan met beatmuziek. Al spoedig werd een passender accommodatie gevonden: de bioscoop in De Keizerskroon. Tegenwoordig het winkelpand van de modezaak Leurink.

Rebels en Herman Brood

Immerman en Buijvoets glunderen bij de oude herinneringen. “We hebben veel bands weten te contracteren”, vertelt Immerman. “HET, met de song ‘Ik heb geen zin om op te staan, om naar m’n baas te gaan, met m’n blote voeten op het kouwe zeil...’ was een grote klapper.” Temeer omdat in die tijd de politie in het westen optrad om een optreden van HET op De Dam te stoppen. Rappers van die tijd. Nog steeds is het nummer te vinden op Youtube en Spotify. Het is een weergave van het gevoel van teenagers, nozems, ‘langharig tuig’ en anti-autoriteit in die tijd. Iets wat nog actueel kan zijn. Het rebels zijn. ‘Klaar zijn’ met regels.

“Ook de band The Moans trad op. Vele jaren later realiseerden we ons dat daar de legendarische Herman Brood in speelde”, vult Buijvoets aan. Hij illustreert dit optreden en vele andere met zijn historische plakboek. Niet realiserende dat zijn zorgvuldigheid en waardevolle documentatie van die jaren nog eens goud zou zijn voor de historici van de Heemkundevereniging.

Borne als Sodom en Gomorra

Gesprekken met de burgemeester hoorden er ook bij. Zoals bij het aanvragen van vergunningen en bij calamiteiten. Buijvoets toont een vergunning. Een reeks voorwaarden werd vastgelegd. Met een zeer opmerkelijke: de body roll bij het rock-‘n-roll dansen mocht niet worden uitgevoerd. Immers dan waaiden de rokjes van de meisjes op. Dat was onzedelijk gedrag. Lachwekkende herinneringen schieten naar boven. Immerman werd op het matje geroepen bij een leidinggevende in de gezinszorg. Meisjes in opleiding hadden de club bezocht. Dat was nogal choquerend geweest. Duitse bandleden droegen een leren mouwloos gilet. Speelden ‘halfnaakt’. Immerman moest verontschuldigingen aanbieden voor het feit de ruige heren hun harige blote armen toonden.

Het was een tijd waarin grenzen verkend en verlegd werden met minirokjes, beatlekapsels, beatdans en de provobeweging. Daar waar de oudere generatie niet altijd in mee kon gaan. Nu zie je dat het gebruik van social media, luxe kostbare merkkleding-high fashion, influencers, gamen, vaak vragen en irritaties bij de ouders oproepen.

“Borne werd in de volksmond ook wel het Sodom en Gomorra genoemd”, zegt Immerman met een lachend gezicht. Ooit zeiden Bornenaren dit omdat er, volgens hun beleving, bij de Cripple Creek Club allerlei ‘slechte’ dingen gebeurden. Het gezegde komt voort uit het Bijbelverhaal over de twee steden Sodom en Gomorra. Plaatsen waar alles gebeurde wat God verboden had.

Van ‘prop’ naar ‘vet’

Zelfs Boudewijn de Groot deed in die tijd Borne aan. Voor 50 gulden en drie consumpties. De jongeren leerden zaken te doen. Het ging om veel geld. Hun ouders volgden het kritisch. Uit angst om voor niet gedekte kosten op te draaien. Buijvoets benadrukt dat ze er veel van hebben geleerd. Naast het financiële aspect ook het presenteren. Bands, zangers aankondigen voor een grote zaal. Die ervaringen, de bagage, op weg naar de volwassenheid. Nu ontdekt de jeugd de wereld via de opzet van websites, vlogs, instagram.

Uit populariteit bezochten steeds meer jongeren uit de regio de Cripple. De club was ‘prop’. “Nou ja, zoiets als vet”, vertaalt één van de heren. Vooral de jeugd uit Almelo vond zijn weg naar de Keizerskroon. Helaas was er een knul die voortdurend ruzie zocht en een vandalistische inslag had. De dancing sloot voor korte tijd de deuren. Na een hernieuwde opening bleek de club in 1967 wederom te worden belaagd door agressie van jongeren buiten de gemeentegrenzen. De succesvolle en populaire Cripple Creek Club sloot voorgoed haar deuren.

Meer details en achtergronden zijn te lezen in het artikel van Hans Nijhof in Boorn en Boerschop. Deze uitgave van de Heemkundevereniging verschijnt in april. (YD)