Hoe zit het met de Wmo?

Huishoudelijke ondersteuning, dagbesteding, individuele begeleiding, woonvoorzieningen, hulpmiddelen zijn allemaal zaken die onder de Wet Maatschappelijke Ondersteuning vallen. “De gemeente Borne is er verantwoordelijk voor dat haar inwoners kunnen 'meedoen', deelnemen aan de samenleving”, vertelt beleidsmedewerkster Wmo Karin van Dam.

Van Dam verwijst naar de Twentse Monitor Sociaal Domein om Bornse gegevens met die van omliggende gemeenten te vergelijken. “In het eerste halfjaar van 2019 maakten 1.600 inwoners actief gebruik van één of meerdere indicaties vanuit de Wmo."

• 8,8 procent van de totale bevolking van de gemeente Borne maakt gebruik van de Jeugdzorg en/of Wmo;
• 9,3 procent van de inwoners van de gemeente Borne tot 18 jaar maakt gebruik van een Jeugd maatwerkvoorziening;
• 6,9 procent van de inwoners van de gemeente Borne in de leeftijd 0-100 jaar maakt gebruik van de Wmo.

Op de site Waarstaatjegemeente.nl lezen we dat in Borne, in vergelijking met het gemiddelde van de rest van Nederland, vooral gebruik wordt gemaakt van meerdere voorzieningen per huishouden. Dit geldt voor het laatste halfjaar van 2018. Vooral worden in Borne meer aanvragen voor hulp bij het huishouden bij de gemeente neergelegd. Ook zijn er minder huishoudens zonder een vorm van voorziening dan in de rest van Nederland. Het één en ander is te herleiden aan het feit dat er bij ons meer zelfstandig wonende personen van 75 jaar en ouder leven. Kortom: er is dus veel geld in Borne nodig om de geïndiceerde hulpvraag te kunnen leveren.

Hoe werkt het?

Bij Joanny Alfing, Wmo consulente, of één van haar zes collega’s, komt de aanvraag binnen. Joanny legt uit: “Rechtstreeks bij het loket, telefonisch of via doorverwijzing komt het bij ons. Dit noemen we een melding. De zorgvrager ontvangt een schriftelijke bevestiging. Het kan gaan om bijvoorbeeld een traplift, scootmobiel, vervoersvoorziening, persoonlijke begeleiding, huishoudelijke hulp of een andere Wmo-gerelateerde vraag. De consulent geeft aan dat er een afspraak voor een keukentafelgesprek, een gesprek thuis, wordt gemaakt.” Alfing ervaart dat mensen heel open zijn tijdens de gesprekken. Hierdoor kunnen ze samen bespreken wat er werkelijk nodig is. “We kunnen daarom maatwerk leveren. En soms kom je uiteindelijk op een andere hulpvraag uit. Er komen wekelijks 25 tot 30 nieuwe meldingen, aanvragen, binnen. Wij zijn dienstverlenend en werken samen met hulpverleners, bijvoorbeeld praktijkondersteuners van huisartsen, Stichting Welzijn ouderen, thuiszorg, maatschappelijk werk.”

De eigen bijdrage voor verstrekkingen loopt via het Centraal Administratie Kantoor. Dus niet via de gemeente. Deze is momenteel niet meer inkomensafhankelijk. Men betaalt nu voor huishoudelijke hulp € 17,50 per 4 weken. In 2020 wordt dit € 19,00 per maand.

Verschil in indicatie

Soms ervaren inwoners een ongelijkheid in het ontvangen van een indicatie. “Omdat iedere situatie verschillend is, leveren we maatwerk”, stelt Alfing. “Voor een inwoner die eenzaamheid ervaart kan dagopvang/dagbesteding een oplossing zijn. Dit kan geïndiceerd worden. Iemand heeft een cognitieve beperking. De persoon kan niet zelf of met behulp van een mantelzorger naar een groepsbijeenkomst komen. Dan moet een vervoersverstrekking ingezet worden. Leeft een hulpvrager in een sociaal isolement maar is hij of zij wel gezond dan wordt verwacht dat men het vervoer zelf regelt en bekostigt.”

Karin van Dam licht toe: “Bij maatwerk gaat hetom wat iemand ervaart, wat de persoon zelf kan en wat een mantelzorger kan bijdragen. De ondersteuning door een mantelzorger is niet afdwingbaar. Wel kan er gekeken worden wat in de leefeenheid samen opgepakt kan worden. Bij de huishoudelijke ondersteuning, mag van de medebewoners afhankelijk van hun leeftijd een bijdrage worden verwacht, mits zij gezond zijn. De wet stelt ook dat ondersteuning niet wordt vergoed als daar andere oplossingen voor zijn. Een voorbeeld is het lappen van de ramen aan de buitenkant. Daar zijn voorliggende voorzieningen, glazenwassers, voor.”

Controle

Belangrijk is dat een subjectieve beoordeling, door de consulenten, tot een minimum wordt beperkt. Daarvoor nemen de adviseurs wekelijks een aantal cases door. Om zo tot gelijke normeringen te komen. Tevens worden alle dossiers door een kwaliteitsmedewerker getoetst. Dit betekent veel schriftelijk vastleggen, procedures volgen, de bekende bureaucratie. Toch wordt er in het dorp weleens gerept over het onterecht toekennen van een scootmobiel. (“Hij staat voortdurend in de schuur”). Van Dam legt uit dat soms die ene keer in de 14 dagen om een gelegenheid te bezoeken ter voorkoming van sociaal isolement juist voor die persoon ontzettend belangrijk is. Ook dat is meedoen aan onze samenleving.

Emoties

“Ja, er komt soms nogal wat op ons af”: vertelt Joanny Alfing. “Wij zijn daarin getraind.” Ze put uit haar ervaring. “Het zijn niet alleen de slecht nieuws gesprekken. Mensen die een trauma moeten verwerken, vanuit het Roessingh thuis komen, moeten leren omgaan met hun handicap, verwarde mensen, gezinsleden die geconfronteerd worden met een ernstige ziekte van hun naaste. Dan kom je ook je eigen emoties tegen. Je kunt wel stellen dat vanaf 2015 de problematiek zwaarder is geworden.” Van Dam: “Daarom hebben we ook een team van medewerkers met verschillende achtergronden, ergotherapie, fysiotherapie, psychologie en maatschappelijk werk. Let wel wij zijn dienstverleners en geen hulpverleners.”

Onrust in de wijk

We kennen allemaal wel de geluiden: “Waarom wordt er niets gedaan? Het kan zo niet langer! De gemeente schiet tekort!” De beide dames onderschrijven de toenemende landelijke problematiek. Soms komen deze vragen ook aan het Rheineplein binnen. Maar je mag niet altijd ingrijpen, of informatie geven. Velen hebben dan een mening over die persoon. Soms onbegrepen gedrag. Een rechterlijke machtiging afgeven is aan strikte regels gebonden. Iemand verplicht opnemen kan alleen maar als die persoon een gevaar is voor de veiligheid van zichzelf of diens omgeving.

Geen Porsche

Bij de toekenning van een voorziening dan wel indicatie is het geld niet leidend, maar de regelgeving en het beleidskader. “Wel zit die gedachte in ons achterhoofd. Bijvoorbeeld bij de verstrekking van een scootmobiel kiezen we voor een Suzuki en niet voor een Porsche. Het voertuig moet wel passend zijn bij de beperking. Binnen de Wmo wordt er gekeken naar alle mogelijke goede oplossingen voor het probleem, en van die oplossingen die allemaal voldoen, wordt dan de goedkoopste adequate optie gekozen.”

Fraude

De Sociale Recherche Twente werkt vanuit de samenwerking van de 14 Twentse gemeentes. Zij sporen bedrijven, organisaties op waar mogelijk onterecht zorggelden terecht komen. De gemeente Borne houdt zelf steekproeven bij PGB (persoons gebonden budget) houders. Ook controleren ze steekproefsgewijs de inzet van zorg in natura. Met als doel controle op de toegekende budgetten ten behoeve van ingezette zorg. Voor de gemeente is dit een goedkopere vorm van zorg leveren. Doch het is bewerkelijker. De hulpvrager moet wel in staat zijn om het budget te kunnen inzetten en te beheren. Tot slot merken van Dam en Alfing nog op: “Voor vragen over de Wmo zijn we bereikbaar tijdens kantooruren op telefoonnummer 074-2658500.”

Jeugdzorg

Het is algemeen bekend dat er voor kwalitatief goede jeugdzorg veel geld nodig is. Maar hoe werkt dit? Waar wordt het voor ingezet? Wat zijn de resultaten? Daarover valt binnenkort bij BorneBoeit meer te lezen. (YD)